شبهه: مهم دل انسان است که باید پاک باشد. باطن از ظاهر خیلی مهم‌تر است. چرا شما این‌قدر روی ظاهر افراد تکیه می‌کنید و حجاب افراد را ملاک قضاوت‏‌‌های خود قرار می‏‌‌دهید و افرادی که کم‏‌‌حجاب هستند را بد‏‌‌ می‌شمارید؟
پاسخ: در جواب باید دو نکته را مدّنظر قرار بدهیم. نکته نخست اینکه هیچ ملازمه‏‌‌ای میان کم‌حجاب بودن و بد بودن وجود ندارد و این سخن که اگر کسی کم‌حجاب است، حتماً بددل است، کاملاً غلط است. کم‌حجابی می‏‌‌تواند عوامل متعدّدی داشته باشد که یکی از آنها، ناآگاهی است. کسی که از سر ناآگاهی بدحجاب یا بی‏‌‌حجاب است، بددل نیست. بسیاری از افراد کاملاً باحیا و عفیفند؛ امّا از مسئلۀ حجاب آگاهی کافی ندارند، پس قضاوت‌کردن حقیقت افراد بر اساس پوشش آنها، کار ناشایستی است.
نکتۀ دوّم دربارۀ این سخن است: « باید دلمان پاک باشد و باطن از ظاهر مهم‌تر است.»  هرچند این سخن، حقّ است امّا نباید از این سخن حق، تفسیر نادرستی کرد و گفت که چون باطن، مهم است و دل باید پاک باشد، پس ظاهر را رها کرده و در ظاهر هر کاری می‌خواهیم انجام دهیم. 
سرّ این مسئله آن است که ظاهر انسان، باطن او را می‏‌‌سازد و رفتارهای ظاهری و بیرونی، در قلب و جان انسان اثر می‏‌‌گذارد. 
ما هم معتقدیم که باطن انسان باید پاک باشد و دل او طهارت پیدا کند.
 اساس بعثت و حرکت انبیاء در طول تاریخ این بوده است که قلب‏‌‌ها را شست‌وشو دهند و نفس‏‌‌ها را تهذیب کنند؛ امّا چگونه می‏‌‌شود قلب و دل را شست‌وشو داد و پاک کرد؟! راه درست این است که انسان، مجموعۀ رفتارهای ظاهری و باطنی خودش را کنترل کند تا آلودگی به قلبش سرازیر نشود و بتواند آلودگی‏‌‌هایی را که در قلبش وجود دارد، بتدریج پاک کند. 
مسئلۀ حجاب دقیقاً برای کنترل قلب و دل است؛ چرا که فلسفۀ اصلی حجاب تحصیل آرامش است و آرامش، امری قلبی است. در همین راستا از ائمه معصومین(ع) نقل شده است که فرموده‏‌‌اند: «الْقَلْبُ حَرَمُ الله فَلَا تُسْكِنْ حَرَمَ الله غَيْرَ الله»
( بحار الأنوار، ج‏67، ص 25. )؛ قلب، حرم خدا است در حرم خدا، غیرخدا را ننشانید؛ یعنی با پوشش مناسب و کنترل نگاه و کنترل ارتباط با جنس مخالف، سعی کنید حرم قلب خود را پاکیزه نگه دارید تا بتوانید آفتاب جمال الهی را در قلبتان به تماشا بنشینید. پس مهم پاکی قلب است و حجاب یکی از ابزارهای پاکی قلب است.  البته کارهای بسیار دیگری مانند مجموعۀ واجبات و محرمات و دستورات دین را هم باید انجام داد؛ تا قلب انسان پاک بماند. قرآن به هر دو جنبه ظاهر و باطن توجه می‌دهد آنجا که می‌گوید: ان الانسان لفی خسر الا الذین آمنوا و عملوا الصالحات(عصر/3-2) که آمنوا ناظر به درون انسان و عملوا الصالحات مرتبط با اعمال ظاهری است.
اگر کسی گمان می‏‌‌کند که در جامعه‌ای بدون حجاب، امکان دارد که انسان‏‌‌ها قلب پاک داشته باشند، دچار اشتباه بزرگی شده است. 
جامعه‏‌‌ای که بی‏‌‌حجابی در آن شیوع پیدا کند، پاکی قلب و طهارت دل انسان‏‌‌ها در آن جامعه روند نزولی خواهد داشت. در چنین جامعه‏‌‌ای بتدریج دل‏‌‌ها مشغول می‏‌‌شود و این دل‌مشغولی‏‌‌ها منجر به انواع جرائم اجتماعی و اشتباهات دیگر و در نهایت دوری از خداوند خواهد شد. هرچند ممکن است معدود افرادی باشند که به‌خاطر بی‏‌‌اطّلاعی و ناآگاهی بی‏‌‌حجاب باشند و قلبشان هم پاک باشد. 
محمد حسن وکیلی