رمضان؛ قطعه ‏اي از بهشت
 ماه رمضان در هر سال، قطعه‌اى از بهشت است كه خدا در جهنّم سوزان دنياى مادّى ما آن را وارد مى‌كند و به ما فرصت مى‌دهد كه خودمان را بر سر اين سفره‌ الهى در اين ماه، وارد بهشت كنيم. بعضى همان سى ‌روز را وارد بهشت مى‌شوند. بعضى به بركت آن سى‌ روز، همه‌ سال را و بعضى همه‌ عمر را. بعضى هم از كنار آن، غافل عبور مى‌كنند كه مايه تأسّف و خسران است. حالا براى خودشان كه هيچ، هر كس كه ببيند اين موجود انسانى، با اين همه استعداد و توانايىِ عروج و تكامل، از چنين سفره‌ با عظمتى استفاده نكند، حق دارد كه متأسّف شود. اين، ماه رمضان است. ماه ضيافت‌الله است. ماه ليله‌ًْالقدر است.
از بس اينها را تكرار كرده‌ايم و شنيده‌ايم و گفته‌ايم، برايمان عادّى شده است. انسانى به كمال راه پيدا مى‌كند كه از بين همين چيزهاى تكرارى، حقايق را پيدا كند. علم مادّى نيز همين‌طور است. همه در مدّت عمرشان ديده‌اند كه وقتى سيب از درخت جدا مى‌شود، به طرف زمين مى‌افتد. ديگر از اين كار عادّى‌تر، چيزى در دنيا هست؟! امّا يك نفر متوجّه شد كه اين يك پديده است: چرا سيب پايين مى‌آيد؟ چرا از درخت كه جدا مى‌شود بالا نمى‌رود؟ آن‌وقت نيروى جاذبه كشف شد. يك باب جديد در دانش بشرى باز شد. همه‌ اين چيزهاى عادّى زندگى ما از اين قبيل است. قرآن را ملاحظه كنيد: افلا ينظرون الى‌الابل كيف خلقت(1) براى عربِ شترسوار چيزى عادّى‌تر از شتر هست؟! انسان را به آن ابل متوجّه مى‌كند. ما بايد به اين پديده‌هاى الهى كه دور و بر ماست، توجّه كنيم. يكى از آنها، همين ماه رمضان است. اين ضيافت‌الله چيز كمى نيست. شنيده‌ايم «ضيافت‌الله» ميهمانى است! آن هم ميهمانى‌اى كه ميزبان آن، خداى عظيمِ عليمِ كريمِ قدير است كه سراسر آفرينش، در قبضه‌ قدرت اوست. فهى بمشيتك دون قولك مؤتمره(2) اين، ضيافت الهى است؛ اينکه ما دعوت شده‌ايم: دعيتم فيه‌ الى ضيافت‌الله(3) از اين بايد استفاده كرد. استفاده از اين به چيست؟ به همين چيزهايى كه در اختيار ما گذاشته‌اند: همين روزه، همين نماز، همين نوافل، همين دعا، همين ذكر، همين توجّه، همين خشوع و همين تضرّع. اگر وارد اين ميدان شويم و ما معممّين سعى كنيم مخاطبان خودمان را هم وارد اين ميدان كنيم، اين كشور تبديل به يك منطقه بهشتى خواهد شد. دنيا و آخرت درست خواهد شد، كه: ولو انَّ اهل القرى آمنوا واتقوا لفتحنا عليهم بركاتٍ من‌السماء والارض(4) اينها وعده‌ الهى است. اينها مبالغه و اغراق‌گويى نيست. خداى متعال، بركات زمين و آسمان را بر مردم با تقوا مفتوح خواهد كرد. تقوا هم به همين است.
تقوا؛ هدف تام و تمام رمضان
از بزرگ‌ترين اهداف روزه ماه رمضان يا شايد بشود به يك معنا گفت: «تمام الهدف» تقواست. لعلكم تتّقون(5). و اين دست ماست. مردم بايد هركدام خودشان و اگر بتوانند ديگران را اصلاح كنند. اين، مخصوص معممّين نيست. لكن علما و روحانيون و خطبا و وعاظ آمادگى دارند. خداى متعال به آنها اين بيان، اين امكان، اين ذهن، اين موقعيت اجتماعى و اين لباس را داده است و ما بايد از آن استفاده كنيم. از جمله چيزهايى كه در اين ماه رمضان عادى است، اين عبارت صريح خداى متعال است كه ليله‌ًْالقدر خير من الف شهر، تنزّل‌الملئكهًْ و الرّوح فيها باذن ربّهم من كلّ امر سلامٌ هى حتّى مطلع الفجر(6) يك شب تا صبح، مظهر سلام الهى است. همان سلام قولاً من ربّ رحيم(7) كه مخصوص مؤمنين است، مخصوص اهل بهشت است، مخصوص بندگان خالص خداست. اين، در اختيار ماست كه استفاده كنيم. اين، آن كلمه‌اى است كه من مى‌خواهم در باب ماه رمضان عرض كنم. اين، كليد اصلاح همه‌ امور است؛ و از اينجا شروع مى‌شود. كمااينکه اصل انقلاب از اينجا شروع شد: از مسجد و دين و تقوا.
اگر به امام بزرگوار نگاه كنيد، بيشتر معلوم مى‌شود كه پايه و قاعده‌ اصلى اين حركت عظيم، تقوا بود. امام، مظهرِ تقوا و توجّه و معرفت و عمل براى خدا و اخلاص بود. اگر اين نبود، نمى‌شد. اگر امام آنقدر خوب و اهل معنا و معرفت نبود، اين كار به اينجا نمى‌رسيد. اين مقدّمه‌اى براى اصلاح است.
بیانات در ديدار جمعي از روحانيون- 17/11/1372
--------------------------
1.غاشيه‏، 17.      2. صحيفه‌ سجّاديه، ص 54.      3.فضائل اميرالمؤمنين، ص 133؛ امالي (صدوق)، ص 93.       4. اعراف، 96.        5. بقره‌، 183.
 6. قدر‏، 3- 5.          7. يس‏، 58.