۷۰ - خاطره‌های آموزنده، نوشته آیت‌الله محمدی ری‌شهری : تحلیلی متفاوت دربارۀ شهادت شیخ فضل‌الله ۱۴۰۳/۱۱/۲۹
خاطره‌های آموزنده، نوشته آیت‌الله محمدی ری‌شهری :
تحلیلی متفاوت دربارۀ شهادت شیخ فضل‌الله
۱۴۰۳/۱۱/۲۹
آیت‌الله مرتضی تهرانی(برادر حاج آقا مجتبی تهرانی) تعریف کردند که: پدرم (آیت‌الله میرزا عبدالعلی تهرانی) از کوچه‌ای که منزل سید عبدالله بهبهانی در آن قرار داشت، عبور نمی‌کرد! زیرا مواضع او و سید محمد طباطبایی را موجب شهادت شیخ فضل الله نوری می‌دانست.
شیخ فضل الله تا شش ماه با جریان مشروطیت همراه بود؛ ولی پس از آنکه متوجه شد که طرفداران مشروطیت می‌خواهند با سوءاستفاده از این نام، نقشه‌های خود را پیاده کنند، به مخالفت با آن برخاست و اصرار داشت که باید کلمۀ «مشروعه» به آن افزوده شود.
سید عبدالله بهبهانی و سید محمد طباطبایی با او همراهی نکردند؛ بلکه به مخالفت با او برخاستند، تا اینکه شیخ به اتهام «شقّ عصای مسلمین» (ایجاد اختلاف در میان مسلمانان) محکوم به اعدام شد.
جملۀ «شَقّ عصای مسلمین» یک تعبیر آخوندی است که از بازاری‌ها نبوده، از این دوتا بوده!
از اینجا، حدس من است که این دو تا می‌گویند: اعدام شیخ باعث بی‌آبرویی ما می‌شود. آنها در جواب می‌گویند: کاری می‌کنیم که این مشکل پیش نیاید. شما را دستگیر می‌کنیم، چند روزی در زندان نگه می‌داریم، کار را تمام می‌کنیم، بعد شما را رها می‌کنیم. همین کار را هم کردند.
اگر آنها، در کنار شیخ قرار می‌گرفتند و با او مخالفت نمی‌کردند، این اتفاق نمی‌افتاد و شیخ فضل الله به شهادت نمی‌رسید.
واقع مطلب، این است و غیر از این، تحریف تاریخ.
*کتاب: خاطره‌های آموزنده، نوشته آیت‌الله محمدی ری‌شهری
انتشارات دار الحديث قم