استفتاء از رهبر معظم انقلاب اسلامی:
معاوضه دو سکه هموزن
۱۴۰۴/۰۴/۲۳
معاوضه دو سکه هموزن
س) سکه بهار آزادی طرح قدیم با سکه بهار آزادی طرح جدید تفاوت قیمت دارد، در حالی که جنس و مقدار هر دو یکی است. آیا این اختلاف قیمت و دریافت مبلغی اضافی در موقع تعویض این دو نوع سکه، اشکال دارد؟
ج) معاوضه موارد مذکور صحیح نیست؛ در معامله دو سکه هموزن، گرفتن چیز اضافی ربا بوده و حرام است. مگر اینکه معاوضه مذکور در ضمن دو معامله انجام شود، مثلاً سکه بهار آزادی طرح جدید را به فلان مبلغ معین بخرد، سپس سکه بهار آزادی طرح قدیم را به فلان مبلغ معیّن بفروشد، که در این صورت کم و زیاد بودن مبالغ آنها اشکال ندارد.
بدقولی در ساخت و تعمیر
س) حکم شرعی بدقولی سازنده یا تعمیرکار در بموقع ندادن جنس سفارششده چیست؟ آیا موجب خیار فسخ برای مشتری میشود؟
ج) اگر ضمن قرارداد زمان معینی برای انجام کار شرط شده است، در صورتی که سازنده یا تعمیرکار عمداً کار را در زمان مقرر انجام ندهد مرتکب گناه شده است و اگر سر موعد معیّن، توان تحویلدادن را ندارد، مشتری حق دارد یا قرارداد را فسخ کند و یا صبر نماید تا زمانی که سازنده یا تعمیرکار، آن را تحویل دهد.
استفاده از طلا، توسط پسر نابالغ
س) آیا پسر میتواند قبل از بلوغ از طلا استفاده کند؟
ج) اشکال ندارد.
مدال طلای ورزشکاران مرد
س) مدالهای طلا که ورزشکاران مرد به گردنشان میآویزند، چه حکمی دارد؟ آیا با آن حال می توانند نماز بخوانند؟
ج) دریافت مدال طلا اشکال ندارد؛ ولی به گردن انداختن آن برای مردان جایز نیست و بنابر احتیاط واجب، باعث بطلان نماز میشود.
اطلاع به مشتری در تابلو
س) اگر تعمیرکار طلا در تابلوی مغازه خود عبارتی به این صورت بنویسد: «قابل توجه مشتریان عزیز، چون در زمان تعمیر مقداری از طلا ریزش دارد لذا مشتریان حلال کنند» آیا رفع ضمان از تعمیرکار میکند؟
ج) وجود تابلوی مذکور، رافع ضمان نیست.
شکستن طلا یا نگین در زمان تعمیر
س) اگر هنگام تعمیر نگین یا طلا، به آن خسارتی وارد شود، آیا تعمیرکار ضامن خواهد بود؟
ج) تعمیرکار ضامن است، هرچند دقت و احتیاط را در انجام کار مراعات کرده باشد.
حکم رهن کامل
س) اجاره مغازه به صورت تمام رهن (بدون اجارهبها) از نظر شرعی چه حکمی دارد؟
ج) رهن کامل صحیح نیست؛ ولی اگر خانه یا مغازه به مبلغ متعارفی اجاره داده شود و در ضمن عقد اجاره، شرط شود که مستأجر مبلغی را به صاحبخانه یا مغازه قرض دهد، اشکال ندارد.
تبصره: رهن کامل یعنی مستأجر پولی را به عنوان قرض به مؤجر بدهد و در مقابل، از منفعت مغازه یا خانه (سکونت) استفاده کند و هیچ اجارهای را به مؤجر ندهد و خود پول چون قرض است بعد از تمام شدن مدت اجاره به صاحبش برگردانده شود که این همان ربای قرضی است و حرام است. یعنی در مقابل قرض، شرط اضافه شود، ولو اینکه آن چیز اضافه، منفعت باشد، (مثل سکونت خانه).