سخنگوی وزارت خارجه ایران در مصاحبه با خبرگزاری آرمن‌پرس، بر لزوم رعایت مرزهای بین‌المللی و احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها در روند توسعه و رفع انسداد مسیرهای حمل‌ونقل منطقه‌ای تأکید کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اسماعیل بقایی در گفت‌وگو با خبرگزاری آرمن‌پرس که ۲۹ ژوئیه (هفتم مرداد) در تهران انجام شد، درباره رفع انسداد ارتباطات اقتصادی و حمل‌ونقل در منطقه، پیشنهادهای ارمنستان و روایت‌های جمهوری آذربایجان درباره یک کریدور فراسرزمینی که ایروان با استناد به حقوق بین‌الملل آن را رد کرده، اظهارنظر کرد.
به گزارش آرمن پرس، بقایی در این مصاحبه، بار دیگر حمایت ایران از طرح «چهارراه صلح» دولت ارمنستان را اعلام و بر این موضوع تأکید کرد که رفع انسداد مسیرهای حمل‌ونقل منطقه‌ای باید با رعایت مرزهای شناخته‌شده بین‌المللی و بدون نقض حاکمیت ملی یا تمامیت ارضی هیچ ‌یک از کشورهای منطقه انجام شود.
بقایی همچنین درباره موضع ایران نسبت به گسترش روابط ارمنستان با غرب، روند صلح بین دو جمهوری ارمنستان و آذربایجان و همچنین درخواست ایران از جمهوری آذربایجان برای بررسی گزارش‌ها مبنی بر استفاده اسرائیل از حریم هوائی جمهوری آذربایجان در تجاوز نظامی اخیر این رژیم به ایران که در تماس تلفنی پزشکیان و علی‌اف مطرح شد، اظهارنظر کرد.
تأکید ایران بر حفظ مرزهای بین‌المللی و رد مداخله بازیگران فرامنطقه‌ای در قفقاز جنوبی
بقایی در پاسخ به سؤالی درخصوص موضع ایران درباره طرح «چهارراه صلح» ارمنستان که ایروان می‌گوید در چارچوب رفع انسداد مسیرهای حمل‌ونقل و ارتباطات اقتصادی در قفقاز جنوبی، اصول تمامیت ارضی، حاکمیت، صلاحیت قضائی و اقدام متقابل مطرح شده و همزمان درباره قصد جمهوری آذربایجان برای ایجاد کریدور برون‌مرزی (زنگزور) به منظور اتصال به نخجوان از طریق خاک ارمنستان، گفت که «ما برای روابط دوجانبه خود با هر دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان ارزش قائلیم و آن‌ها همسایگان ما هستند و مصمم هستیم که سیاست حسن همجواری با هر دو کشور را ادامه دهیم. با هر دو کشور پیوندهای دوستی داریم و در مورد ارمنستان، ما در ایران یک جامعه‌ پویا و مهم ارمنی داریم که به آن افتخار می‌کنیم. برای ما بسیار مهم است که صلح و ثبات در قفقاز جنوبی برقرار باشد، چرا که ما صلح و امنیت در آن منطقه را بخشی از امنیت و آرامش ایران می‌دانیم و همه‌ تلاش خود را برای تضمین صلح میان این دو ملت به کار خواهیم بست».
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران افزود «درخصوص مسیرهای حمل‌ونقل، ما همواره از آن‌ها حمایت کرده‌ایم، زیرا معتقدیم اتصال منطقه‌ای برای توسعه اقتصادی و رفاه مردم ارمنستان، جمهوری آذربایجان و همچنین ایران ضروری است. واقعاً امیدواریم که این ابتکارات به ثمر بنشینند و از طرح ارمنستان تحت عنوان چهارراه صلح حمایت کرده‌ایم و آن را به سود کل منطقه می‌دانیم».
بقایی در عین حال تاکید کرد که «صراحتاً اعلام کرده‌ایم که هرگونه مسیر حمل‌ونقل باید با احترام کامل به مرزهای به رسمیت شناخته‌شده بین‌المللی طراحی و اجرا شود و نباید به حاکمیت ملی یا تمامیت ارضی هیچ‌یک از کشورهای منطقه خدشه‌ای وارد شود. بنابراین، در حالی که از گسترش مسیرهای حمل‌ونقل و اتصال میان ملت‌های قفقاز جنوبی و ایران حمایت می‌کنیم، باید واقعاً دقت کنیم که مرزهای بین‌المللی تغییر نکنند و دیگر این که هیچ‌گونه تعرضی به حاکمیت ملی یا تمامیت ارضی هیچ یک از کشورها صورت نگیرد».
وی افزود «در عین حال، یک نکته خاص برای ما بسیار مهم است و گمان می‌کنم باید از سوی همه کشورهای منطقه مورد توجه قرار گیرد و آن اهمیت جلوگیری از مداخله طرف‌های ثالث، بازیگران فرامنطقه‌ای در امور قفقاز جنوبی است، زیرا چنین مداخلاتی فقط موجب پیچیده‌تر شدن مسائل خواهد شد و به نفع کشورهای منطقه نخواهد بود. این یک موضع اصولی است که همواره اعلام کرده‌ایم و مصمم هستیم به آن ادامه دهیم».
صلح باکو و ایروان ممکن و تضمینی برای صلح در قفقاز جنوبی است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران در پاسخ به این پرسش که آیا امکان صلح بین باکو و ایروان در آینده نزدیک وجود دارد، گفت «قطعاً ممکن است. اگر اراده‌ای وجود داشته باشد، راهی هم وجود دارد و نه فقط یک راه. در مورد ارمنستان و جمهوری آذربایجان، ما پیشینه‌ را درک می‌کنیم و می‌دانیم که این دو کشور درگیر منازعه بوده‌اند. بنابراین، پیچیدگی‌ها و مشکلاتی را که ممکن است روند صلح و مذاکرات را طولانی کند، درک می‌کنیم، اما به نظرم باید به جنبه مثبت ماجرا نگاه کنیم و خوش‌بین باشیم». 
بقایی با اشاره به پیش‌نویس توافق صلح که دو طرف به آن رسیده‌اند، آن را جنبه مثبت دانست و گفت «می‌دانم که هنوز نیاز به زمان برای نهائی‌سازی آن وجود دارد، اما واقعیت این است که بخش عمده توافق انجام شده و درک ما این است که هر دو کشور تمایل دارند بر اساس این طرح صلح پیش بروند. ما از هر دو کشور ارمنستان و جمهوری آذربایجان خواسته‌ایم که این توافق صلح را نهائی کنند و به امضا برسانند. من همراه با وزیر خارجه عراقچی در سفرش به ایروان حضور داشتم و همچنین در دیدارش با همتای آذربایجانی نیز حاضر بودم. در هر دو دیدار، او قویاً از وزرای خارجه این دو کشور خواست که روند کار را تسریع کنند و توافق را نهائی سازند، چرا که این امر می‌تواند تضمینی برای صلح پایدار در قفقاز جنوبی باشد».
روابط همسایگان با دیگران نباید علیه منافع ما باشد
بقایی در پاسخ به سؤالی درباره تقویت روابط ارمنستان با اتحادیه اروپا و آمریکا گفت که «ارمنستان می‌خواهد سیاست‌های خود را در روابط با دیگر کشورها متنوع کند. بنابراین ارمنستان می‌خواهد تنوع روابط را دنبال کند یا روابط خوبی با سایر کشورها داشته باشد. البته این اشکالی ندارد. ما روابط خوبی با ارمنستان داریم و دوستان خوبی هستیم. تاریخچه‌ای از روابط مبتنی بر اعتماد با ارمنستان داریم و فکر می‌کنم هر دو کشور ایران و ارمنستان باید قدر آن را بدانند، زیرا مطمئنم هر دو طرف خواهان حفظ روابط دوستانه هستند که به نفع ملت‌های ما است». وی تصریح کرد «موضوع مهم برای ما این است که روابط همسایگان با کشورهای دیگر به هیچ وجه علیه منافع ایران استفاده یا سوءاستفاده نشود. این اصل از قواعد حقوق بین‌الملل نشأت می‌گیرد که استفاده از خاک یا امکانات هر کشور به منظور ایجاد مشکل برای کشور دیگر را ممنوع می‌داند و من فکر می‌کنم ارمنستان این اصل مهم را به خوبی درک می‌کند. بنابراین، نکته کلیدی برای ایران این است که روابط همسایه‌اش با بازیگران دیگر به هیچ‌وجه و شکلی علیه منافع ایران مورد سوءاستفاده قرار نگیرد».
اسرائیل سابقه طولانی در سوءاستفاده از خاک کشورهای دیگر دارد
بقایی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره تماس تلفنی اخیر رئیس‌جمهور ایران با همتای خود از جمهوری آذربایجان که از او خواست تا گزارش‌هایی را که مدعی‌اند اسرائیل از حریم هوائی جمهوری آذربایجان برای حمله به ایران استفاده کرده را بررسی کند، گفت «همان‌طور که گفتم، ما از جمهوری آذربایجان همان انتظاری را داریم که از ارمنستان یا هر کشور همسایه دیگری داریم. آن تماس تلفنی صرفاً برای مطرح کردن این موضوع نبود، بلکه تماس میان دو رئیس‌جمهور بود که طی آن طیف وسیعی از موضوعات دوجانبه و منطقه‌ای مورد بحث قرار گرفت. در این بین، رئیس‌جمهور پزشکیان آن موضوع را هم مطرح کرد. اما همان‌طور که گفتم، این به معنای آن نبود که جمهوری آذربایجان در حمله اسرائیل علیه ایران دست داشته است».
بقایی افزود «صرفاً یادآوری این نکته بود که ما بر اساس حقوق بین‌الملل موظفیم اجازه ندهیم سرزمین‌های ما توسط طرف‌های ثالث برای اقدامات خصمانه علیه دیگر کشورها مورد سوءاستفاده قرار گیرد. این یادآوری از آن جهت بود که اسرائیل سابقه طولانی در سوءاستفاده از خاک کشورهای دیگر دارد. ممکن است همین نگرانی را با سایر کشورهای همسایه هم مطرح کنیم، زیرا می‌دانیم اسرائیل از سرزمین‌های دیگر هم در حمله علیه ایران استفاده کرده است. بنابراین، این به هیچ وجه به معنای آن نبود که جمهوری آذربایجان در این حمله غیرقانونی مشارکت داشته، بلکه همان‌طور که گفتم، صرفاً یادآوری بود. و البته این یادآوری‌ کلی به همه کشورهای همسایه است که مراقب باشند، چون با دشمنی رو‌به‌رو هستیم که نه به حقوق بین‌الملل احترام می‌گذارد و نه به حاکمیت قانون. و مستلزم آن است که همه ما مراقب باشیم که اجازه ندهیم روابط ما را خراب کند».