بیبیسی: آمریکا از عملیات انتقامجویانه یمن میترسد
شبکه دولتی انگلیس تاکید کرد حملات ترکیبی نیروهای مقاومت یمن به کشتیهایی که مبدا یا مقصدشان اسرائیل است، به معضلی جدی برای آمریکا است اما آمریکا به خاطر ترس از اقدام تلافیجویانه یمن، حاضر نیست سامانههای موشکی و پهپادی یمنیها را هدف قرار دهد.
فرانک گاردنر خبرنگار امور امنیتی بیبیسی در گزارشی از بیتالمقدس که آمیخته با خشم و عقدهگشایی علیه مقاومت مشروع ملت یمن است، نوشت: منظره ستونی از دود سیاه که از یک نفتکش در دریای سرخ به هوا برخاسته، صنعت کشتیرانی را به لرزه در میآورد. تنگه باریک بابالمندب؛ تنگهای است که آفریقا را از شبه جزیره عربستان جدا میکند. حملات پهپادی و موشکهای دوربرد ضدکشتی توسط حوثیهای مورد حمایت ایران، از سواحل یمن شلیک میشود.
حملات اخیر به دنبال چندین حمله قبلی در جنوب دریای سرخ صورت میگیرد که حق بیمه دریایی را افزایش میدهد و به طور بالقوه باعث میشود که برخی از کشتیها برای اجتناب از دریای سرخ، تمام مسیر «دماغه امید نیک» را طی کنند؛ شبه جزیره صخرهای که در جنوبیترین قسمت قاره آفریقا واقع است.
آمریکا میگوید دو کشتی باری در دریای سرخ مورد حمله موشکی قرار گرفتهاند. یک مقام دفاعی آمریکا گفته که به یک کشتی با پهپاد و به دیگری با موشک حمله شده و هر دوی این حملات از بخشی از یمن صورت گرفته است. این کشتیها در بابالمندب که تنگه باریک آبی مهم برای تجارت جهانی است، هدف حمله قرار گرفتهاند. این تازهترین حمله به کشتیهای خارجی در این منطقه از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس است. حوثیها قبیلهای که 9 سال پیش بهطور غیرقانونی قدرت را به دست گرفتند، حمایت خود را از حماس اعلام کردهاند و میگویند کشتیهایی را که به اسرائیل سفر میکنند، هدف قرار میدهند.
براساس گزارشها یکی از کشتیهای هدف قرار گرفته الجسره نام دارد و متعلق به شرکت حملونقل آلمانیهاپاگ- لوید است و با پرچم لیبریا در غرب آفریقا در حال حرکت بوده است. همچنین یک موشک بالستیک هم به دومین کشتی که آن هم با پرچم لیبریا در حرکت بود در بابالمندب اصابت کرد و باعث آتشسوزی در این کشتی شد. آمریکا تحت فشار اسرائیل قرار دارد تا کاری در مورد این حملات انجام دهد، اما واشنگتن «به دلیل ترس از گسترش درگیری اسرائیل و حماس و برانگیختن عملیات انتقامجویانه از سوی ایران» تمایلی به هدف قرار دادن سایتهای موشکی حوثیها ندارد. در عوض، به احتمال زیاد یک ائتلاف دریایی چندملیتی برای محافظت از کشتیها و برای سرنگون کردن موشکها و پهپادهایی که از یمن میآید، تشکیل میشود.
فرانک گاردنر، میگوید: حملات اخیر که به دنبال چندین حمله قبلی در جنوب دریای سرخ صورت میگیرد، احتمالا باعث خواهد شد حق بیمه کشتیها و محمولههایشان بالا برود و به طور بالقوه باعث میشود که برخی کشتیها تمام مسیر دماغه امید نیک در آفریقای جنوبی را طی کنند تا از دریای سرخ اجتناب کنند.
حوثیهای یمن که با دولت مورد حمایت عربستان سعودی در این کشور میجنگند، خود را بخشی از «محور مقاومت» گروههای وابسته به ایران در مخالفت با اسرائیل، آمریکا و غرب اعلام کردهاند. آنها پیش از این در ماه میلادی جاری چندین کشتی تجاری را مورد حمله قرار دادند که باعث شد یک ناوشکن آمریکایی مداخله کند و در ماه نوامبر آنها با موفقیت یک کشتی باری را توقیف کردند. تنگه بابالمندب کانالی به عرض ۳۲ کیلومتر است که اریتره و جیبوتی را در سمت آفریقا از یمن در شبه جزیره عربستان جدا میکند. سالانه حدود ۱۷ هزار کشتی و ۱۰ درصد تجارت جهانی از این تنگه عبور میکند. هر کشتی که از کانال سوئز به اقیانوس هند یا از اقیانوس هند عبور میکند، باید از این مسیر بیاید.
یادآور میشود بر اساس گزارش هفتهنامه اکونومیست؛ «در اثر حملات و تهدیدهای یمنیها، چهار شرکت بزرگ که 53 درصد از تجارت جهانی کانتینری را تشکیل میدهند، فعالیتهای خود را در دریای سرخ به تعلیق درآوردهاند».
گاردنر در تحلیل جنگ غزه هم مینویسد: حماس که در حال حاضر نزدیک به ۱۲۹ گروگان در غزه دارد گفته است تا زمانی که تهاجم اسرائیل به مردمش متوقف نشود، نمیتوان درباره گروگانها مذاکره کرد. معضل دولت اسرائیل این است که آنها نمیخواهند آتشبس برقرار کنند. آن هم در شرایطی که گمان میکنند حماس هنوز در حدی توان تهاجمی دارد که نه تنها قادر است موشک پرتاب کند، بلکه میتواند مانند هفتم اکتبر به حمله فرامرزی دست بزند. در اغلب نقاط جهان تلاشهایی جریان دارد تا اسرائیل را وادارند عملیات نظامیاش را توقف یا حداقل محدود کند. دولت اسرائیل بر سر آنچه که بعد از آتشبس باید اتفاق بیفتد، به سوی تنشی دیپلماتیک با آمریکا، مهمترین متحد خود حرکت میکند. جو بایدن، از آنچه «بمباران کور» اسرائیل در غزه خوانده، خشمگین است. اما حتی با چنین توصیفی هم آمریکا همچنان از اسرائیل حمایت میکند، همان طور که از ابتدای جنگ با استقرار ناوهای هواپیمابر، ارسال هواپیماهای حاوی تسلیحات و وتو کردن قطعنامه آتشبس این کار را کرده است.
ژنرال مکنزی: تسلیحات مدرن ایران معادله را در منطقه تغییر دادهاند
فرمانده سابق نیروهای آمریکایی در منطقه (سنتکام) میگوید تسلیحات نظامی جدید ایران، معادلات همیشگی در منطقه و برتری آمریکا را به هم زده و این توانمندیها احترام برانگیز است.
مایکل آیزنشتات در تحلیلی برای «انستیتو واشنگتن» نوشت: تسلیحات دوربرد و نقطهزن ایران، ظرف پنج سال گذشته به سرعت رشد کرده و پهپادها، در کانون این تحول قرار داشته است. پهپادهای ایرانی، امواج شوکآفرین راهبردی را در خلیجفارس، شامات و اوکراین ایجاد کرده و به یک «تغییردهنده بازی» تبدیل شدهاند. غلو نیست اگر بگوییم برنامه پهپادی ایران، تأثیراتی راهبردی در خاورمیانه بر جا گذاشته است. مقابله با این سامانهها، در کانون رویارویی با نفوذ ایران در خاورمیانه و دیگر جاها قرار میگیرد. برای بحث درباره پیامدهای منطقهای و جهانی برنامه پهپادی ایران و رویکردهای واکنشی ممکن در این زمینه، مؤسسه واشنگتن میزگردی را با شرکت سه کارشناس ازجمله ژنرال بازنشسته کنث مکنزی برگزار کرد.
ژنرال مکنزی، فرمانده پیشین نیروهای آمریکایی در خاورمیانه (سنتکام) میگوید: پهپادها و موشکهای کروز بخشهایی مهم از جنگ نامتقارن ایران هستند. پهپادها از درجه بالایی از انعطاف برخوردارند و این بسیار مهم است. ایران در 10 سال گذشته، ذخیره پهپادها، موشکهای کروز و موشکهای بالستیک را به شکل گسترده افزایش داده است. جنگ در خاورمیانه، یک جنگ مانوری نخواهد بود؛ تانکها به صحنه نخواهند آمد، نیروی زمینی به حرکت درنمیآید، هیچکس به دیگری حمله زمینی نمیکند. به جای آن از جنگ آتشبار استفاده میشود که در آن پهپادها، موشکهای کروز و موشکهای بالستیک به کار گرفته میشوند. ایران، توانایی خود در این سه زمینه را ارتقا داده و آنها عملا به یک توانایی برتر نسبت به همسایگان دست یافتهاند. در اینکه این حمله اولیه در مراحل بعدی چگونه دنبال شود و گسترش یابد هم زمینهای است که ایران گزینههای متنوعی را دارد؛ برای اینکه ترکیبی از جنگافزارهای هوائی را فراهم کرده است. مثلا در موج بعدی میتوان از پهپادها برای انهدام سامانههای پاتریوت استفاده کرد.
تمام تاریخ جنگ از حمله و دفاع شکل گرفته و امتیاز کنونی ایران، پهپادهای آن هستند. امتیازی که ما تا به اینجا نتوانستهایم به طور کامل آن را چاره کنیم. ایرانیها ثابت کردهاند که در این نوع حملات بسیار مؤثر و دقیق عمل میکنند؛ همانطور که حملات موشکی بالستیک 2020 آنها به نیروهای ما در پایگاه الاسد عراق، دقت بالایی داشت و تنها دلیلی که ما تلفات جانی نداشتیم این بود که فرصت داشتیم پیش از انجام حمله برخی جابهجاییها را صورت دهیم، اما ایرانیها عملا با دقت بالایی اهدافی را که در نظر گرفته بودند، مورد اصابت موشکهایشان قرار دادند.
من شخصا احترام زیادی برای برنامه پهپادی، موشکهای کروز و بالستیک ایران قائلم. در یک دهه گذشته، آنها فداکاریهای بزرگی برای سرپاکردن این سامانهها انجام دادند. نظر من این است که این توانمندیها، جواهرات ارزشمند خزانه نظامی ایران هستند. آنها همین امروز میتوانند اگر تصمیم بگیرند، صدمات بدی وارد کنند. هنگامی که جو بایدن پس از پیروزی در انتخابات 2020 و پیش از ادای سوگند، گفت که میخواهد برجام را به زمینههای دیگری همچون توانایی موشکی ایران گسترش دهد، ایران واکنش تندی نشان داد و تصریح کرد که بههیچوجه درباره این نوع توانمندیها کوتاه نخواهد آمد. این است که فکر میکنم اینها توانمندیهای بسیار ارزشمند نظامی ایران هستند.
اگر میخواهید در برابر این قبیل اقدامات نظامی دفاع کنید، به یک سامانه درهمبافته دفاع هوائی و موشکی نیاز دارید. این رؤیای فرماندهان سنتکام در سالهای طولانی اخیر بوده. اما به دلایلی چند، برای دستیابی به چنین سامانه درهمبافتهای با مشکل روبهرو باشیم. ما اکنون در مرحله تازهای از ظهور جنگافزارها قرار داریم که آن برتری هوائی طولانی مدت و بیچونوچرای آمریکا و متحدانش، دیگر بدون چالش نیست. آنها میتوانند با پهپادها بر فراز منطقه پرواز کنند و ما نمیتوانیم همیشه مانع شویم. دفاع هوائی میتواند پهپادهای بزرگ را آسانتر ردگیری کند، اما بخش اصلی مشکل، با پهپادهای کوچکتر است که روز به روز هم پیشرفتهتر میشوند؛ خریداریشان آسان است، تغییر و اصلاحشان آسان است و میشود آنها را از مناطقی که نزدیک به هدف است به پرواز درآورد. ردیابی این نوع پهپادها در فضا دشوار است، چراکه هیچ سیگنالی از این پلتفرمها ساطع نمیشود. ایران چنانچه فرصت صادرات این توانمندیهایش را پیدا کند، در هر سه زمینه پهپادها، کروزها و بالستیکها به پیشرفت بیشتری دست مییابد. در صحنه نبردی همچون اوکراین، آنها میتوانند پهپادهایشان را به پرواز درآورده و تست کنند. همچنین ایران ممکن است سامانههای مهمی را از روسیه دریافت کند.
وزیر خارجه سابق فرانسه: ایران پیروز راهبردی بحران خاورمیانه است
وزیر دفاع و وزیر امور خارجۀ پیشین فرانسه گفت: اسرائیل در هفتم اکتبر به دام افتاد و ایران، پیروز راهبردی بحران خاورمیانه شد.
ژان-ایو لودریان در گفتوگو با هفتهنامۀ «اکسپرس» گفته: بحران جاری خاورمیانه یک پیروزی راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران است و حملۀ هفتم اکتبر گذشته، دامی بود که اسرائیل در آن گرفتار شد.
او همچنین گفته است: ادامۀ جنگ جاری، به سود ایدئولوژی حماس و اسلامی شدن آرمان و مسئله فلسطین تمام خواهد شد.
لودریان در توضیح این نظر گفته است: حکومت ایران فعلاً برندۀ راهبردی بحران خاورمیانه است، زیرا، جنگ فعلی میان اسرائیل و حماس، پویش عادی شدن مناسبات اسرائیل و عربستان را متوقف کرده است. افزون بر این، حملۀ هفتم اکتبر تصور شکستناپذیری اسرائیل را متزلزل ساخت و این پیروزی کوچکی برای جمهوری اسلامی ایران نیست. وی افزود: این موفقیت، گفتمان رسمی حکومت ایران را در دفاع از مبارزۀ مسلحانه تقویت میکند. به گفتۀ ژان-ایو لودریان، ایران اکنون از حمایتهای خود از گروههای فلسطینی بهرهبرداری میکند، چون مسئله فلسطین حالا به کانون مباحث تبدیل شده است.
وزیر امور خارجۀ فرانسه گفته است: مقامات تهران خوب میدانند که ادامۀ نبرد، نفوذ تهران را افزایش میدهد. افزون بر این، جمهوری اسلامی ایران به موازات بحران، بی سر و صدا برنامههای اتمی، موشکی و فضائی خود را پیش میبرد، همدستی و تبانی خود را با روسیه تقویت میکند و با عربستان و امارات نیز به توافقاتی میرسد.
ژان-ایو لودریان در جای دیگری از سخنان خود عمیقاً از وضعیت کنونی جنگ در غزه به ویژه پس از ازسرگیری نبردها ابراز نگرانی کرده و از آن به عنوان بنبست تراژیک یاد نموده و گفته است که این وضع یک آشوب پایدار و وضعیتی انفجاری در منطقه را به دنبال دارد.
وی با اشاره به خشونتهای آبادینشینهای یهودی در کرانۀ غربی رود اردن علیه غیرنظامیان فلسطینی گفته که خطر اشاعه جنگ در این بخش از سرزمینهای فلسطینی و مرزهای شمالی اسرائیل با لبنان بسیار جدی است و هشدارهای مهمی نیز در این باره به حزبالله و اسرائیل داده شده است.
وزیر امور خارجۀ پیشین فرانسه در ادامه گفته است: سازمان حماس فقط یک گروه تروریستی نیست، بلکه حامل ایدئولوژیای است که از حمایت ساکنان غزه و کرانه غربی رود اردن و دیگر جاها برخوردار است.