ائتلاف پنج حزب اصلاحطلب با محوریت حزب منسوب به روحانی
حزب اعتدال و توسعه به دنبال ائتلاف انتخاباتی با حزب کارگزاران، اعتماد ملی، ندای ایرانیان و خانه کارگر و طیف موسوم به اصولگرایان معتدل (نزدیک به علی لاریجانی و برخی نمایندگان ادوار مجلس) است و میخواهد آنها را به عنوان منتقد و مخالف دولت در انتخابات گرد آورد.
در این زمینه، نامه نیوز نوشت: هرچه به انتخابات نزدیک میشویم، تکاپو در فضای سیاسی نیز بیشتر شده و نیروهای سیاسی در جریانهای مختلف برای شکل دادن به آرایش انتخاباتی خود تلاش بیشتری میکنند.
اعتدالگرایان به نظر میرسد بدون ائتلاف با سایرین، شانس چندانی برای موفقیت نداشته باشند. خاصه آنکه عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم (روحانی) چنان یاسی به جان جامعه ریخته که حتی اصلاحطلبان نیز به عنوان جریان حامی آن دچار ریزش سرمایه اجتماعی شدند، چه رسد به اعتدال و توسعه که برآمده از همان دولت است.
سیاسیون در این حزب اما به رغم همه موانعی که در جلب اعتماد عمومی دارند، همچنین موضوعاتی مثل رد صلاحیت حسن روحانی که وضعیت آنها را تحت تاثیر قرار داد؛ برای افزایش شانس خود در رقابتهای پیشرو میکوشند. آنها میدانند که به تنهائی نه توان ارائه لیست دارند و نه شانسی برای موفقیت؛ همین است که ائتلاف با سایر احزاب را هدف قرار داده و فرقی هم برایشان ندارند که نظر اصلاحطلبان محافظهکارتر را جلب کنند یا اصولگرایان میانهروتر را. شاهد آنکه جواد هروی، سخنگوی حزب اعتدال و توسعه با بیان اینکه «با برخی احزاب اصلاحطلب و اصولگرایان معتدل جلسه داریم»، گفته: ایجاد ائتلاف یک ضرورت سیاسی است. تلاش ما این بوده است که برای ارائه لیست با این احزاب به توافق برسیم اما ردصلاحیتها و کاهش داوطلبان موجب ایجاد خللی در توافقات شد.
طبق اطلاعاتی که هروی داده، اعتدال و توسعه با حزب کارگزاران سازندگی، اعتماد ملی، ندای ایرانیان و خانه کارگر و مجموعه اصولگرایان معتدل نزدیک به علی لاریجانی و نمایندگان ادوار به مدیریت منصور حقیقتپور جلسه دارد.
سخنگوی حزب اعتدال و توسعه البته تنها کسی نیست که بر ضرورت ائتلاف این گروه سیاسی و تلاشهایشان در این راستا تاکید دارد. پیش از او نیز محمدباقر نوبخت، دبیرکل این حزب گفته بود: «حزب اعتدال و توسعه به عنوان یک حزب مستقل نظر خود را نسبت به انتخابات صریحا بیان کرده است. با این حال ما قرار شد تا با هماهنگیها و جلساتی که داشتیم، در هر حوزه اگر احزاب همسو فرد مطمئنی بهعنوان کاندیدا داشته باشند، از آنها حمایت خواهیم کرد».
در همین حال، روزنامه هممیهن وابسته به کرباسچی (دبیرکل سابق حزب کارگزاران) در تیتر اول خود به نقل از نوبخت نوشت: منتقدان دولت، ائتلاف میکنند.
هممیهن مینویسد: چند روز پس از اینکه جبهه اصلاحات ایران با انتشار راهبرد انتخاباتی خود، اعلام کرد: «اصلاحطلبان نمیتوانند در انتخاباتی تهی از معنا، غیررقابتی، غیرمنصفانه و غیرمؤثر در اداره کشور شرکت کنند»، حزب اعتدال و توسعه بهعنوان حزبی اعتدالگرا، اقدام به برگزاری نشست خبری با حضور محمدباقر نوبخت، دبیرکل و جواد هروی، سخنگوی این حزب کرد تا آخرین موضع انتخاباتی حزبی که نزدیکترین جریان به حسن روحانی محسوب میشود، اعلام شود. نوبخت همانطور که قابل پیشبینی بود، برای حضور در انتخابات اسفندماه مسیری را اعلام کرد که برخلاف سیاستهای جبهه اصلاحات (بهعنوان تشکل ائتلافساز اصلاحطلبان) است. نوبخت خبر داد که این حزب بهدنبال ارائه لیست برای انتخابات مجلس است و در همین مسیر جلساتی با احزاب «کارگزاران سازندگی، ندای ایرانیان، اعتماد ملی و خانه کارگر (برخی از احزاب اصلاحطلب منتقد تصمیم جبهه اصلاحات)» برگزار شده و آنها قرار است لیست مشترکی را بعد از 19بهمن منتشر کنند.
اما نکته مهمتر این است که این 5حزب در ارائه لیست انتخاباتی خود قرار است از دیگر اصولگرایان معتدل و طیف نزدیک به علی لاریجانی هم کمک بگیرند تا شاید بتوانند از خرداد 1403 فراکسیونی حداقلی را در مجلس دوازدهم تشکیل دهند. البته در این مسیر اگر آنها نتوانند از بین نیروهای خودشان گزینه داشته باشند، به سراغ افرادی خواهند رفت که تفکری مشابه با آنها دارد و با پذیرش ریسک، آنها را بهعنوان گزینه خود معرفی میکنند. نوبخت در این نشست خبری در واکنش به تاثیر ردصلاحیت حسن روحانی بر کاهش میزان مشارکت در انتخابات 11 اسفند گفت: «شاید این کار موجب کاهش مشارکت شود شاید هم مثل انتخابات 92 که آقای هاشمی ردصلاحیت و آقای روحانی انتخاب شد، شاید با ردصلاحیت شدن روحانی شاهد شگفتی در این انتخابات باشیم.»
سرکنگبین سخنان روحانی صفرای میان مدعیان اعتدال و اصلاحات!
ادعای روحانی درباره «رای اعتراضی» به جای این که موجب انسجام بیشتر در میان طیف مدعیان اعتدال و اصلاحات شود، موجب اختلاف و سردرگمی بیشتر شد.
سایت عصر ایران در این زمینه نوشت: روحانی در بخش پایانی بیانیه خود در واکنش به ردصلاحیت در انتخابات پیشروی مجلس خبرگان، بار دیگر رأی اعتراضی را بهتر از رأی ندادن دانسته است. هرچند به نظر میرسد او میخواهد از مدل واکنش هاشمی رفسنجانی در واکنش به ردصلاحیت خود در انتخابات ریاستجمهوری سال 1392 تبعیت کند که از کاندیداتوری روحانی حمایت و آرای خود را به جانب سبد رأی او هدایت و با یاری خاتمی و پایگاه اجتماعی او، روحانیِ آن زمان اصولگرا را بر کرسی ریاستجمهوری نشاندند، اما مشخص نیست 10 سال بعد از آن، حسن روحانی چه در سر دارد چرا که انتخابات ریاستجمهوری در میان نیست و روحانی نامزد خبرگان بود و مجوز نگرفت، در حالی که قلت نامزدها بهگونهای است که فرمول روحانی اگر هم جواب دهد منحصر به استان تهران باید باشد.
تارنمای انصافنیوز همین موضوع را با رسول منتجبنیا دبیرکل حزب جمهوریت، مهرداد خدیر عضو شورای سردبیری و نویسنده تارنمای عصر ایران، علی باقری فعال سیاسی و صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی به بحث گذاشت. رسول منتجبنیا درباره رای اعتراضی گفت: با این روش نمیشود مسئله را حل کرد. بهترین کار مسئولان نظام این است که سعهصدر به خرج دهند؛ دست از ردصلاحیتهای فلهای بردارند و اجازه دهند نخبگان و کاندیداهای مردمی وارد صحنه شوند تا خود مردم تصمیم بگیرند.
منتجبنیا به انصافنیوز گفت: آنچه آقای روحانی در بیانیه خود گفتهاند را خودشان میبایست توضیح دهند که مقصودشان از رای اعتراضی چیست. من نمیتوانم صحبت ایشان را تفسیر کنم ولی ظاهرا ایشان خواسته که به طور ضمنی مردم را به پای صندوق رای دعوت کند و به دلیل آنکه کاندیدای مردمی میان کاندیداها کم هست مردم در انتخابات حضور پیدا کنند ولی رای به کاندیداهایی که قبول ندارند ندهند یا رای سفید و رای باطله بدهند. قاعدتا چنین منظوری دارند. جای بحث دارد که آیا این کار درستی است که مردم را تشویق کنیم که رای باطله بدهند یا نظر دیگری باید مورد توجه قرار بگیرد.
مهرداد خدیر- روزنامهنگار- نیز درباره پیشنهاد حسن روحانی به انصافنیوز گفته: رأی اعتراضی بهتر از رأی ندادن است اما مشکل این است که در شرایط فعلی جناح حاکم بیشتر بر نرخ مشارکت تاکید دارد و بعید نیست آرای باطله و اعتراضی را هم به حساب خود مصادره کند. من دقیقا نمیدانم در عمل چگونه میتوان سازوکاری یافت که هم رأی اعتراضی داشت و هم این رأی اعتراضی مصادره نشود. زیرا رای اعتراضی هنگامی امکانپذیر است که از اسامی کاندیداهای مختلف و جایگزین آگاه شویم. سؤال این است آیا ایشان جایگزینی دارد یا میخواهد نقش آقای هاشمی رفسنجانی در سال ۹۲ را ایفا کند که بعد از ردصلاحیت خود توصیه به رأی به آقای روحانی توصیه کرد.
علی باقری هم میگوید: مسئله طراحی رای اعتراضی است؛ کاری که در انتخابات محلی مانند مجلس و خبرگان سختتر است. این نوع از رای دادن در انتخابات محلی ممکن است فقط مشارکت بالا ببرد و هیچ پیامی را انتقال ندهد.
در این میان، صادق زیباکلام گفت: ایده آقای روحانی مبنی بر رای اعتراضی کاملا بیمعناست. یعنی چه در انتخابات شرکت کنیم و رای اعتراضی دهیم؟ این کار را کنیم که چه شود؟ که بعد بگویند شصت درصد، هفتاد درصد در انتخابات شرکت کردند! آنچه آقای روحانی گفته هیچ معنا و مفهومی ندارد. شاید ایشان خواستهاند مسئولیت حقوقی اینکه بگویند شرکت نکنند متوجهشان نشود. رای سفید چه چیزی را میرساند؟! بر فرض هم گفته شود درصد بالایی رای اعتراضی دادهاند چه اثر و فایدهای دارد؟! چه آقای روحانی و چه اصلاحطلبان میبایست رویکرد و سیاست درستی را درباره انتخابات پیش بگیرند. اینکه بگوییم در انتخابات شرکت کنید و یا با شورای نگهبان و وزارت کشور مذاکره کنیم که ردصلاحیتها سفت و سخت نباشد، نشان داده هیچ اثری تا به حال نداشته است.
یادآور میشود تعبیر رای اعتراضی به رای سفید در حالی است که گردانندگان حزب اعتدال و توسعه به عنوان رکن دولت روحانی، ضمن مشورت و هماهنگی با وی وارد گود رقابت در انتخابات مجلس شدهاند.