چرا قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها تصویب شد؟ ۱۴۰۳/۰۵/۰۲
چرا قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها تصویب شد؟
۱۴۰۳/۰۵/۰۲
قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها از قوانینی بود که در مقابل زیادهخواهیها و بدعهدیهای آمریکا و اروپا در برجام به تصویب رسید و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان یک قانون بازدارنده بود.
حدود 9 سال پیش در چنین روزهایی بود که محمدجواد ظریف وزیر خارجه وقت در هتل کوبورگ وین، در کنار همتای خود در اتحادیه اروپا ایستاد و از امضای برجام خبر داد.
ادعای حل همه مشکلات با برجام
آن روزها دولتمردان وقت مدعی بودند که با امضای برجام همه مشکلات اقتصادی از کشور رخت برمیبندد و اوضاع اقتصادی دگرگون خواهد شد.
حسن روحانی رئیسجمهور وقت در شب امضای برجام در یک نشست تلویزیونی گفت که «طومار تحریم درهم پیچیده شد، حقوق هستهای ایران تثبیت گردید و اقتصاد ایران در مدار اقتصاد جهانی قرار گرفت». او همچنین بر این نکته نیز تأکید میکند که زنجیرهای تحریم از پای اقتصاد ایران گسسته شده است و از امروز اقتصاد کشورهای جهان به روی ایران باز خواهد بود و مشکلات اقتصادی حل میشود. البته مهمترین جمله حسن روحانی در شب برجام، لغو تمام تحریمها علیه ایران بود.
رئیسجمهور وقت در نشستی هم با حضور استانداران سراسر کشور هم تاکید کرد که « این [برجام] نعمتی بزرگ از جانب خدا برای مردم عزیز ماست»! و در ۱۳ بهمن سال ۱۳۹۴ هم تاکید میکند که «یکی از اهداف مهم ما در برجام این بود که مردم در رفاه بیشتر باشند».
حسن روحانی در آن ایام و در مراسم روز ملی محیط زیست میگوید که «تحریمهای ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود!».
رئیسجمهور دولت یازدهم و دوازدهم برای برجام تعابیر دیگری نیز آورده است، روحانی از واژههای مانند؛ «آفتاب تابان»، «فتحالفتوح»، «معجزه قرن»، «بزرگترین دستاورد تاریخ ایران»، «نشانه تسلیم همه قدرتهای بزرگ در برابر اراده ملت»، «ورقخوردن تاریخ به نفع ایران» و «پیروزی بزرگتر از فتح خرمشهر» برای برجام استفاده کرد.
در کنار حسن روحانی، دیگر مسئولان دولت وقت نیز همواره بر حل مشکلات با برجام تاکید داشتند و همین موضوع باعث شده بود تا امیدواری مردم برای حل مشکلات بشدت افزایش یابد.
عمل به تعهدات از سوی ایران و بدعهدی طرف مقابل
پس از اینکه برجام از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا تصویب شد، دولت حسن روحانی عمل به تعهدات را آغاز کرد تا جایی که بارها آژانس انرژی اتمی عمل به تعهدات از سوی ایران را تأیید کرد.در کنار خوشعهدی ایران اما طرفهای مقابل در برجام، نه تنها اقدام مؤثری برای رفع تحریمها نکردند بلکه هر از گاهی شاهد تحریمهای جدید دیگری از سوی آنها بودیم.
خروج آمریکا از برجام
پس از مدتی که دولت وقت معطل اروپا و آمریکا برای عمل به تعهدات ماند، در آمریکا ترامپ به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد. او در نهایت در 18 اردیبهشت 1397 و مدتی پس از اینکه وارد کاخ سفید شد، با امضای فرمان اجرائی خروج از برجام، از این توافق خارج شد! ترامپ در همان نشست خروج از برجام گفت که « من دستور اعمال مجدد تحریمها علیه ایران را به زودی صادر خواهم کرد.»
واکنش دولت وقت به خروج آمریکا
خروج آمریکا از برجام هم باعث نشد تا دولت روحانی تعهدات برجامی ایران را کاهش دهد.
حسن روحانی بلافاصله پس از اعلام نظر ترامپ مبنی بر خروج آمریکا از برجام، اعلام کرد که از این پس برجام توافقی بین ایران و 5 کشور امضاءکننده آن خواهد بود. تصمیم ترامپ آغاز یک جنگ روانی علیه ایران بود و مردم قهرمان ما تحت تاثیر این جنگ روانی قرار نخواهند گرفت.
رئیسجمهور وقت همچنین افزود: من به وزارت خارجه دستور دادم که ظرف چند هفته آینده، با مذاکرات با کشورهای اروپایی و دو کشور بزرگ روسیه و چین، رایزنیها، هماهنگیها و مذاکرات لازم را انجام دهد؛ اگر در پایان این مهلت و زمان کوتاه، ما به این نتیجه رسیدیم که با همکاری پنج کشور میتوانیم همه آنچه در برجام خواست ملت ایران بوده به دستآوریم، علیرغم میل آمریکا و رژیم صهیونیستی و تلاشهای آنها و حرفهای بینزاکت امشب ترامپ، برجام پایدار خواهد ماند و ما میتوانیم به نفع صلح و امنیت منطقه و جهان قدمهای خود را برداریم.
افزایش انتقادات از بدعهدیهای برجامی
بدعهدی طرفهای مقابل برجام و افزایش تحریمها صدای بسیاری از کارشناسان، نمایندگان مجلس و رسانهها را درآورده بود.
وقتی امانوئل بون مشاور دیپلماتیک رئیسجمهوری فرانسه در ادامه دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران با علی شمخانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی دیدار کرد، شمخانی با انتقاد از بیعملی کشورهای اروپایی برای اجرای تعهداتشان در برجام و فقدان اراده کافی برای مقابله با اقدامات تخریبی آمریکا در این توافقنامه چندجانبه اظهار داشت که با توجه به عدم استفاده اروپا از فرصت یکساله اجرای تعهدات یکطرفه از سوی ایران، تصمیم قاطع کشور ما اجرای تعهدات، متناسب با اقدام متقابل طرفهای دیگر است و زمان انجام اقدامات یکطرفه به پایان رسیده است.
وی اجرای برنامه کاهش مرحله به مرحله تعهدات هستهای را راهبرد غیرقابل تغییر ایران برشمرد و اظهار داشت: این مسیر در چارچوب بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام تا زمان تحقق کامل حقوق ایران ادامه مییابد.
تحریمها هر روز بیشتر میشد و بدعهدیها هم ادامه داشت. ایران باید در قبال این وضعیت کاری میکرد. نمایندگان مجلس در مصاحبهها و برنامهها مختلف بارها از دولت وقت خواستند تا اقدامی در راستای این وضعیت انجام دهد.
در نهایت اینکه چندین موضوع باعث شد تا مجلس به این نتیجه برسد وارد عمل شده و در مقابل اقدام نادرست اروپا و آمریکا که به منافع ملت ضربه میزد، بایستد.
– خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از برجام در ۸ می۲۰۱۸ و اعمال مجدد تحریمهای لغو شده تحت برجام،
- اعمال تحریمهای جدید به بهانههای مختلف و تغییر عناوین آنها، اعمال فشار بر سایر کشورها و شرکتهای خصوصی برای پیروی از سیاست شکست خورده به اصطلاح فشار حداکثری
- عدم اتخاذ اقدامات مناسب از سوی اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی برای تضمین عملی منافع ایران تحت برجام و مقابله مؤثر با تحریمهای آمریکا و جبران آنها از نظر اثرات رفع تحریم،
- وخیمتر شدن شرایط برجام در اثر عدم اجرای تعهدات طرفهای اروپایی از جمله در زمینههای مالی، بانکی، بیمه، تجارت، انرژی، سرمایهگذاری و...،
- عدم بهره مندی عملی ایران از توافق هستهای و برهم خوردن توازن میان تعهدات مندرج در برجام و تعادل بین دادهها و ستاندهها و فراهم شدن زمینه حقوقی توقف جزئی یا کلی تعهدات ایران تحت بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام
- اتخاذ سیاستی مرکب از زیادهخواهی، بیاقدامی در برابر تعهدات خود، خرابکاری (هستهای) و ترور (شهید فخری زاده، دانشمند برجسته دفاعی و هستهای) و...
قانونی بازدارنده و کارآمد
به گزارش فارس، بسیاری از کارشناسان مسائل بینالملل معتقدند که قانون مجلس موجب شد تا دست دولت برای ادامه مذاکرات باز شود و از سوی بازدارنده باشد.
ابوالفضل ظهره وند کارشناس سیاست خارجی میگوید که قطعاً قانون اقدام راهبردی مجلس به نظر من یکی از افتخارات هم مجلس است و هم یک عامل بازدارنده بود و همین عامل سبب شد که در دولت آقای رئیسی هم مذاکرات انجام شد، اما مذاکرات نتوانست از مسیر بایسته خودش خارج شود طبق آن چیزی که آمریکاییها میخواستند که بروند به سمت سایر بحثها.
اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی هم میگوید که موضوع مهم قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها یک اقدام قابلیتساز بوده تا در حقیقت بتواند با دشمن که بهصورت کاملا یک طرفه، غیرقانونی و خلاف عرف بینالمللی به دنبال متوقف کردن و یا محدودسازی صنعت هستهای ایران است، مقابله کند.
تاریخ خبر: ۱٤۰۳/۰۵/۰۳، ۱۱:۳۰:۲۱ بازدیدها: 59