به وب سایت مجمع هم اندیشی توسعه استان زنجان خوش آمدید
 
منوی اصلی
آب و هوا
وضعیت آب و هوای زنجان
آمار بازدیدها
بازدید امروز: 17,307
بازدید دیروز: 4,654
بازدید هفته: 21,961
بازدید ماه: 21,961
بازدید کل: 25,009,098
افراد آنلاین: 149
اوقات شرعی

اوقات شرعی به وقت زنجان

اذان صبح:
طلوع خورشید:
اذان ظهر:
غروب خورشید:
اذان مغرب:
تقویم و تاریخ
یکشنبه ، ۰۲ دی ۱٤۰۳
Sunday , 22 December 2024
الأحد ، ۲۰ جمادى الآخر ۱٤٤۶
دی 1403
جپچسدیش
7654321
141312111098
21201918171615
28272625242322
3029
آخرین اخبار
۵۹ - ئتاریخ تمدن اسلامی - وقتی اروپائیان با حمام آشنا شدند ۱۳۹۷/۰۵/۱۴

تاریخ تمدن اسلامی - ۵۹

وقتی اروپائیان با حمام آشنا شدند

Image result for ‫وقتی اروپائیان با حمام آشنا شدند‬‎

ارتش صلیبیون ، طی دو روز ، چهل هزار مسلمان را با وحشیانه‌ترین شیوه ممکن به قتل رساندند. یکی از صلیبیون به نام ریموند در کتاب «اولین جنگ صلیبی: اعتبار چشم‌ها » نوشته «آگوست سی کری» در توصیف آن فجایع می‌گوید:
«مناظر شگفت آور بودند. بعضی از مردان ما سر دشمنان خود را قطع می‌کردند، برخی آنها را در حالی که روی برج بودند ، هدف تیر قرار می‌دادند تا سقوط کنند ، بعضی آنها را بیشتر شکنجه می‌کردند و در آتش می‌انداختند. در کوچه‌های شهر ، پشته‌های سر و دست و پا دیده می‌شد. برای حرکت باید با احتیاط از میان اجساد انسان‌ها و اسب‌ها عبور می‌کردیم. اما این‌ها در مقایسه با آنچه در معبد سلیمان صورت گرفت ، بی‌اهمیت است. در معبد و رواق سلیمان ، مردان ما در حالی که خون به زانوها و افسار اسب هایشان می‌رسید ، عبور می‌کردند...»
جنگ‌هاي صليبي که دويست سال به طول انجاميد ، نخستین هجوم غرب صلیبی/صهیونی به تمدن اسلامی بود که در آن دوران در اوج خود به سر می‌برد و نتايج مختلف و مثبتي در ابعاد مذهبي، سياسي، اجتماعي، نظامي، اقتصادي و علمي و فرهنگي براي اروپائيان در پي داشت. از جمله اینکه اروپای غرق در بربریت قرون وسطایی از بابت جنگ‌های صلیبی به مخزنی از فرهنگ و علم و هنر دست یافت و علاوه بر تخریب آنها در سرزمین‌های اسلامی ، غنایم بسیاری از آن را برای خود برد که به گفته مورخین غربی ، بخشی از آشنایی اروپاییان وحشی و بربر با فرهنگ و تمدن از همان غنایم حاصل شد. از سوي ديگر مسلمين از اين جنگ‌ها صدمات زيادي را متحمل شدند که در کند شدن روند روبه رشد تمدن اسلامي نقش زيادي داشت. از جمله مضرات اين جنگ‌ها مي‌توان صرف وقت و هزينه فراوان براي بازپس‌گيري سرزمين‌هاي اسلامي، تلفات انساني و خسارات مالي، گسترش نفوذ سياسي برخي دول اروپايي مانند فرانسه در سوريه و لبنان، از دست رفتن موقعيت بازرگاني مسلمين در منطقه و نيز برادرکشي در نتيجه اتحادهاي سياسي با صلبيون و بالعکس را نام برد.
پرفسور خلیل اینالجیک (پدر تاریخ تمدن در ترکیه و رئیس بخش تحقیقات تاریخی دانشگاه بیل کنت) آنچه جنگ‌های صلیبی از تمدن اسلامی به اروپا بردند را فراتر از حمام و عطر و صابون و غذاهای رنگین دانسته و آن را در حد پایه‌ها و اساس یک تمدن می‌داند که پس از رنسانس در اروپا و غرب ایجاد شد و معتقد است تمدن اروپایی اگرچه واجد آن معنویت تمدن اسلامی نبود اما بسیاری از دستاوردهای علمی و هنری آن را کسب کرد. پروفسور اینالجیک می‌گوید:
«...در واقع صلیبیون پس از جنگ‌های صیلبی منابع تمدنی را از سرزمین‌های اسلامی به غرب منتقل کرده و همین انتقال تمدن اسلامی به اروپا، پایه گذار رنسانس بوده است.
برای مثال در اروپا، به نخستین اسکولاستیک‌ها (متکّلمان مسیحی) مانند اسکات و دیگران تا قرن پانزدهم میلادی در بولونیا، فلسفه ابن رشد تدریس می‌شد. در علم نجوم آثار غیاث الدین جمشید کاشانی و الغ بیگ و پیش از او زکریای رازی، ترجمه می‌شد. راهبان اسکولاستیک اروپا برای آموختن فلسفه به اسپانیا (آندلس) می‌رفتند و در مدارس اسلامی به تحصیل مشغول می‌شدند. آثار ابن رشد وابن سینا، مانند «قانون» ترجمه می‌شد. یعنی فرهنگ اروپا تا قرون چهاردهم و پانزدهم میلادی از طریق تمدن اسلامی توانست به تمدن مدرن دست پیدا کند و آشکارا نشانگر فرهنگ اسلامی- ایرانی بود...»
نخستین جرقه‌های رنسانس از نوشته‌های فیلسوفان مسلمان
توماس آکیوناس از نوشته‌های فیلسوفان مسلمان برای مشخص شدن و مجزا کردن ایمان و برهان بهره فراوانی برد و همین نوشته‌ها و نتایج آکیوناس منجر به نخستین جرقه‌های دوره رنسانس در اروپا شد...
دکتر زیگرید هونکه ( نویسنده و محقق و نویسنده کتاب «خورشید الله بر فراز مغرب زمین») درباره علت محدودیت علم در اروپای قرون وسطی و همچنین زمانی که این محدودیت مورد هجوم علمی مسلمانان قرار گرفت، می‌گوید:
«...از آنجایی که کلیسا مطالعه و تحقیق آزاد را ممنوع کرده بود ، علم در اروپا زیر فشار طاقت فرسایی بود. اما از زمانی که دستاوردهای دانشمندان مسلمان در علوم مختلف و از طریق کتاب‌های ترجمه شده در اسپانیا و سیسیل یا توسط دانشجویان کوردوبا به اروپا رسید ، علم در این قاره هم روبه توسعه گذاشت...»
حاصل جنگ‌های صلیبی برای اروپا:حمام، نظافت و غذاهای لذیذ
اما به هر حال جنگ‌های صلیبی یکی از موارد و مواقع آشنایی اروپاییان با تمدن اسلامی و آیین و فرهنگ و ادبش بود. صلیبیون اگرچه بسیار سوزاندند و کشتند و خراب کردند اما در بازگشت از سرزمین‌های اسلامی، ره آوردهای بسیاری با خود داشتند. ره آوردهایی که اساسا با آن قتل عام‌هایی که به راه انداخته بودند، سازگار نبود. پروفسور جاناتان بلوم (استاد هنرهای اسلامی و آسیایی کالج بوستون آمریکا) درباره این ره آوردها می‌گوید:
«...آنها (صلیبیون) بسیار شیفته فرهنگ و اصولی شدند که در آنجا یافته بودند، منظورم این است که کیفیت کالاهای تجاری مسلمانان بسیار بهتر از همه آنچه بود که در آنجا یافته بودند...»
دکتر کارول هیلن برند (رئیس موسسه مطالعات اسلامی و خاورمیانه دانشگاه ادینبورو انگلیس) هم درباره ره آوردهای صلیبیون از سرزمین‌های اسلامی می‌گوید:
«آنها برای مثال با مزه‌های تند غذاها برگشته بودند، آنها فلفل و دارچین را وارد می‌کردند و مزه‌های دیگر شرقی،شاید ذائقه آنها توسط آشپزهای مختلفی برانگیخته شده بود.مامی دانیم که آنها لذت استفاده از صابون را وقتی در آسیای میانه بودند فرا گرفتند و با دنیای مترقی اسلام آشنا شدند...»
جرج سارتن یکی از تاثیرات سبک زندگی مسلمانان در نحوه زیست اروپاییان را که در کتاب «مقدمه‌ای بر تاریخ علم» ذکر می‌کند، رواج مجدد حمام می‌داند. آنچه در اروپای آن زمان بسیار غریب و بیگانه بود. سارتن می‌نویسد:
«...یکی از نتایج جنگ‌های صلیبی،رواج دوباره گرمابه‌های سبک اسلامی در اروپا بود... مسلمانان نوع جدیدی از حمام را بوجود آوردند که حمام بخار یا آب گرم بود...صلیبیون آن را در شرق آزمودند و به کشورهای خود بردند. به این ترتیب در نیمه اول سده سیزدهم در شهرهای مهم اروپا حمام وجود داشت...»
نظافت و حمام برای اروپاییان گناه محسوب می‌شد
چرا حمام و نظافت و شستشو، برای اروپاییان بیگانه و غریب بود تا حدی که وقتی مسلمانان را در حال حمام می‌دیدند، با تعجب سؤال می‌کردند که اینها چه می‌کنند؟! برخی می‌گویند چون برهنه شدن ولو در جای خلوت را گناه می‌دانستند و برخی دیگر براین باورند چون حمام در خلوت و به دور از چشم غیر صورت می‌گرفته، در نزد صلیبیون عملی گناه آمیز به حساب می‌آمده است! دکتر زیگرید هونکه (پژوهشگر و محقق آلمانی و نویسنده «کتاب خورشید الله برفراز مغرب زمین») درمورد حمام و وضعیت استفاده از آب و نظافت در اروپای قرون وسطی می‌نویسد:
«... از زمانی که به ژرمن‌ها درس منزه بودن و بکارت اخلاقی داده شد... شستشوی بدن و نظافت هم گرچه این نظافت در پستو و مخفی‌گاه هم انجام می‌توانست بگیرد، گناه شناخته شد (ژرمن‌ها این موضوع که نظافت و حمام در پستو و مکان‌های دربسته و به دور از چشم دیگران انجام می‌پذیرد را به حساب گناه بودن آن عمل گذارده بودند!) و به همین نسبت که نظافت و حمام کردن گناه شد، کثافت را هم منزه بودن و بکارت اخلاقی دانستند و جایگزین یکدیگرش کردند! مشاهده این وضعیت برای مسلمانان تمیز، غیر قابل تصور بود. مسلمانان که شستشوی بدن نه تنها وظیفه مذهبیشان بود، بلکه در آن آب و هوای گرم، میل طبیعیشان نیز بود. این به خصوص برای شهرنشینان بغداد، شهری که در قرن دهم میلادی با هزاران حمام گرم و کارگران حمام و مشتمالچی (ماساژ دهنده) و سلمانی و آرایشگر که برای مردها و همچنین برای زن‌ها امکان شستشوی هفتگی و حتی روزانه را فراهم کرده بود، غیرقابل تصور می‌نمود...»اما بازگشت‌جنگجویان صلیبی از کشورهای اسلامی و همچنین مسافرینی که‌در اسپانیا و جزیره سیسیل رسوم نظافت مسلمانان را آموخته و از آن سرسختانه دفاع می‌کردند، سبب شد که دوباره شستشو و حمام کردن و نظافت، راه خود را در اروپا باز کند.