حکایتی از نکتهسنجی فوقالعاده شیخ عباس قمی در تدوین مفاتیحالجنان
آیتالله «سیدموسی شبیری زنجانی» نقل میکند: من اين قضيه را از آقاى واله، از منبریهاى متّقى مشهد شنيدم. او مىگفت: بعضى از كتابفروشها با مرحوم حاج ميرزاعلى محدّثزاده [فرزند مرحوم شیخعباس قمی] قرار گذاشته بودند كه بعضى از نواقص مفاتيح را تكميل كنند. (در ذهنم هست كه آقاى واله، کتاب «مفاتيحالجنان» را میگفت، ولى از شخص ديگرى شنيدم كه کتاب «منتهىالآمال» را گفت).
براى مثال اگر شعرى نوشته شده، ولى اسم شاعرش ذكر نشده است، اسم شاعر ذكر شود يا اگر در جايى گفته: «براى اين مطلب به اقبال رجوع شود»، همانجا دعا نقل شود تا نيازى به مراجعه نباشد؛ چون همۀ اشخاص به اين كتابها دسترسى ندارند. آقاى حاج ميرزاعلى محدّثزاده هم قبول كرد.
حاج ميرزاعلى شب، خوابِ پدرش را مىبيند. مرحوم شيخ عباس قمی به وى مىگويد: اين كار را نكن؛ من عمداً اين كار را كردهام. اينكه من اسم آن شاعر را ذكر نكردم و فقط به نقل شعر بسنده كردم، بدانجهت بود كه شعرش خوب بود، ولى شاعر، درويش و صوفى يا منحرف بود. خوب بودن شعر، مصحّح(مجوز) اين نيست كه از شاعر ترويج كنم؛ لذا عمداً نخواستم اسم شاعر مطرح شود. علت نقل نکردن كامل آن دعاها هم اين است كه صاحبان كتب دعا، برگردن ما حق دارند و بايد حقوق آنها محفوظ بماند. من حس كردم اگر اين كتاب منتشر شود، ممكن است آن كتب ادعيه به انزوا كشيده شود و كمكم منسوخ شوند. لذا عمداً اين كار را كردم تا اگر كسى دسترسى داشت، به آن كتب مراجعه كند.
آقای شبیری زنجانی میافزاید: علت اينكه كتابهاى مرحوم شيخ عباس قمی شيوع پيدا كرده است، اخلاص ايشان و مراعات كردن اين نكات است(رضوانالله علیه).
* نشریه حرم، ارگان آستان قدس رضوی، شماره 613 ،13 شهریور 1397