وزیر امور خارجه در نشست سازمان همکاری شانگهای در چین پیشنهاد ایجاد «مرکز مطالعات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه» با مأموریت تدوین راهبردهای عملیاتی برای مقابله با تحریم‌های اقتصادی غیرقانونی و حفاظت از زنجیره‌های تأمین، سامانه‌های بانکی و مبادلات تجاری کشورهای عضو را مطرح کرد.
سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه روز سه‌شنبه ۲۴ تیرماه در بیست و پنجمین نشست وزرای سازمان همکاری شانگهای حضور یافت و به ایراد سخنرانی پرداخت.
وی در ابتدا از جمهوری خلق چین برای برگزاری این نشست مهم قدردانی کرد و گفت: امروز، بیش از هر زمان دیگر، سازمان همکاری شانگهای در صف مقدم به عنوان یک نهاد چندجانبه عمده قرار دارد که همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را پیش می‌برد و با یکجانبه‌گرایی و تهدیدات نوظهور مقابله می‌کند.
اقدام تجاوزکارانه و حمله مسلحانه اسرائیل و آمریکا
رئیس دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: در ساعات اولیه بامداد جمعه، ۱۳ ژوئن، رژیم اسرائیل حملات وحشیانه تروریستی و نظامی را علیه کشور من آغاز کرد. مناطق مسکونی و زیرساخت‌های عمومی و غیرنظامی به‌طور عامدانه هدف قرار گرفتند، چندین فرمانده نظامی در حال استراحت، در حالی که در خانه‌های خود همراه خانواده‌شان بودند، به طرز بی‌رحمانه‌ای ترور شدند، استادان دانشگاه و دانشمندان نیز به قتل رسیدند، غیرنظامیان بی‌گناه، از جمله زنان و کودکان، قتل‌عام شدند و تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ما که تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت می‌کردند، مورد حمله قرار گرفتند.
ضربه‌ای مرگبار به دیپلماسی، حاکمیت قانون و رژیم منع گسترش سلاح هسته‌ای
به گزارش فارس، رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه سخنان خود در نشست شانگهای با بیان اینکه تجاوز رژیم اسرائیل علیه ایران نقض آشکار ماده ۲ بند ۴ منشور ملل متحد بود و مصداق یک اقدام مسلحانه تجاوزکارانه است، خاطرنشان کرد: بدتر آن‌که، این اقدام تجاوزکارانه ضربه‌ای مرگبار به دیپلماسی، حاکمیت قانون و رژیم منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای وارد کرده است.
وی بیان کرد: حملاتی که توسط ایالات متحده و اسرائیل علیه تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای صورت گرفت، نقض فاحش پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، قطعنامه‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، و قطعنامه ۴۸۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد بود، که به‌صراحت، حمله به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان آژانس را محکوم و ممنوع می‌کند.
عراقچی عنوان کرد: هیچ‌گونه قاعده حقوقی اجازه نمی‌دهد که تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای تحت پادمان تنها بر اساس گمانه‌زنی‌های سیاسی هدف حمله قرار گیرند.
وضعیت تجاوز اسرائیل را بررسی کنید
وی عنوان کرد: ما باید نقش خود را به‌عنوان مدافعان حقوق بین‌الملل و چندجانبه‌گرایی ایفا کنیم و اصول بنیادین سازمان ملل، از جمله برابری حاکمیتی ملت‌ها و ممنوعیت توسل به زور را پاس بداریم.
وزیر خارجه همچنین گفت: در این چارچوب، و بر اساس تصمیم شورای سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (شماره ۲) مورخ ۷ ژوئن ۲۰۱۲، (بخش ۵، بند ۵.۲)، بدین‌وسیله به‌صورت رسمی از شورای سران سهش (سازمان همکاری شانگهای) درخواست می‌کنم که وضعیت تجاوز را در سریع‌ترین زمان ممکن مورد بررسی قرار داده و تصمیمی در جهت ارائه حمایت سیاسی لازم و سایر مساعدت‌های مرتبط به جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کند.
شانگهای نقش مرکزی در مقابله با تهدیدات نوظهور ایفا کند
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین عنوان کرد: سازمان همکاری شانگهای که از ظرفیت‌های گسترده ژئوپلیتیکی، اقتصادی و انسانی برخوردار است، می‌تواند و در واقع باید نقش مرکزی در مقابله با تهدیدات نوظهور ایفا کند، به‌ویژه تروریسم دولتی، تجاوز نظامی، جنگ ادراکی و تحریم‌های یکجانبه.
وی افزود: امروز با پدیده‌ای پیچیده رو‌به‌رو هستیم: ادغام تروریسم دولتی، افراط‌گرایی، جنگ رسانه‌ای، تحریم‌های اقتصادی و تهدیدات سایبری، که همگی در خدمت طرحی برای تضعیف استقلال ملی، براندازی اراد ملت‌های مستقل و سلطه‌جویی بر منابع و سرنوشت کشورها به‌کار گرفته شده‌اند.
عراقچی ادامه داد: در برابر چنین واقعیت‌هایی، سازمان همکاری شانگهای باید موضعی فعال‌تر، مستقل‌تر و ساختاریافته‌تر برای مقابله با این تهدیدات اتخاذ کند. این سازمان باید نه‌تنها از منافع کشورهای عضو محافظت کند، بلکه الگویی از نظم منطقه‌ای مسئولانه، متوازن و مشارکتی نیز باشد.
ستون بنیادین نظم نوظهور چندقطبی جهانی
رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: ما بر این باوریم که سازمان همکاری شانگهای در موقعیتی مناسب قرار دارد تا به‌عنوان ستون بنیادین نظم نوظهور چندقطبی جهانی ایفای نقش کند و با قاطعیت در برابر یکجانبه‌گرایی، جنگ‌طلبی و تلاش‌ها برای تضعیف حاکمیت کشورها بایستد.
به گفته عراقچی مسیر پیش رو، مسیر همکاری، هم‌افزایی و اعتماد متقابل است.
وی افزود: در همین راستا، جمهوری اسلامی ایران با احترام، اولویت‌ها و پیشنهادهای زیر را با هدف ارتقای عملکرد و جایگاه سازمان همکاری شانگهای ارائه می‌دهد.
۱. تشکیل یک سازوکار دائمی برای پایش، مستندسازی و هماهنگی پاسخ‌ها به تجاوز نظامی، اقدامات خرابکارانه، تروریسم دولتی و نقض حاکمیت ملی کشورهای عضو؛
۲. ایجاد «مرکز مطالعات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه» با مأموریت تدوین راهبردهای عملیاتی برای مقابله با تحریم‌های اقتصادی غیرقانونی و حفاظت از زنجیره‌های تأمین، سامانه‌های بانکی و مبادلات تجاری کشورهای عضو؛
۳. تشکیل «مجمع امنیت منطقه‌ای شانگهای» با مشارکت نهادهای دفاعی و اطلاعاتی کشورهای عضو به‌منظور بررسی تهدیدات مشترک همچون تروریسم، افراط‌گرایی، جرایم سازمان‌یافته و تهدیدات سایبری؛
۴. تعمیق همگرایی رسانه‌ای و فرهنگی بین کشورهای عضو به‌عنوان ابزاری برای مقابله با جنگ ادراکی و روایت‌های یک‌سویه‌ای که توسط بازوهای رسانه‌ای قدرت‌های سلطه‌گر ترویج می‌شوند.
دیدار و گفت‌وگوی کوتاه عراقچی با رئیس‌جمهور چین
عراقچی در حاشیه شرکت در بیست و پنجمین نشست وزرای سازمان همکاری شانگهای به چین سفر کرده، (سه‌شنبه) ۲۴ تیرماه با شی جین‌پینگ رئیس‌جمهور چین دیدار و گفت‌وگو کرد.
لاوروف: زمان گفت‌وگو با ایران درباره تحولات فرا رسیده است
«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه، در حاشیه نشست وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO) در چین، با «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، دیدار و گفت‌وگو کرد.
طبق گزارش خبرنگار خبرگزاری روسی ریانووستی، در آغاز این دیدار، لاوروف گفت: «ما فرصت داریم درباره برخی موضوعاتی که بسیار سریع در حال تحول هستند، گفت‌وگو کنیم.»
طبق گزارش ریانووستی، عراقچی بار دیگر تاکید کرد که «تقریباً همه سازمان‌های بین‌المللی حملات اسرائیل و آمریکا به ایران را محکوم کردند و بیش از ۱۲۰ کشور با تهران اعلام همبستگی کردند»
رایزنی عراقچی و همتای هندی در چین
عراقچی در ادامه رایزنی‌هایش در بیست و پنجمین نشست وزرای خارجه سازمان همکاری شانگهای در تیانجین چین با سوبرامانیام جایشانکار وزیر امور خارجه هند دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار درخصوص موضوعات در دستورکار این اجلاس و برخی مسائل مورد علاقه طرفین گفت‌وگو شد.
وزرای خارجه ایران و هند در این دیدار در مورد روند توسعه و گسترش روابط دوجانبه و آخرین تحولات در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی به خصوص در منطقه غرب آسیا و متعاقب تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران بحث و تبادل نظر کردند.
سوبرامانیام جایشانکار هم پس از این دیدار در حساب کاربری خود در ایکس نوشت: از دیدار با آقای عراقچی وزیر امور خارجه ایران این بار در حاشیه نشست وزرای خارجه سازمان همکاری شانگهای (SCO) در تیانجین خرسند شدم.
عراقچی: سازمان شانگهای به تدریج جای خودش را در عرصه جهانی بیشتر باز می‌کند
عراقچی در بدو ورود به چین در تشریح اهداف سفرش گفت: سفر من به منظور شرکت در بیست و پنجمین اجلاس وزرای امور خارجه سازمان همکاری شانگهای است که روز سه‌شنبه در شهر تیانجین چین برگزار به میزبانی چین برگزار می‌شود.
وی افزود: سازمان شانگهای به تدریج جای خودش را در عرصه جهانی بیشتر باز می‌کند، یعنی از عرصه منطقه‌ای هم به تدریج فراتر می‌رود، موضوعات مختلفی را هم در جنبه اقتصادی و هم جنبه سیاسی و امنیتی در دستورکار دارد.
به گفته عراقچی سازمان همکاری شانگهای از مباحث امنیتی و مقابله با تروریسم شروع کرده و به بحث‌های تجارت، هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال و همکاری در حوزه انرژی گسترش پیدا کرده است.
وزیر خارجه بیان کرد: در این اجلاس استراتژی توسعه این سازمان و کشورهای این سازمان هم در حوزه انرژی و تجارت و هم در حوزه‌های دیگر نهائی خواهد شد و بحث‌های بین‌المللی روز هم طبعاً صورت خواهد گرفت.
عراقچی درباره برنامه‌هایش در این سفر عنوان کرد: به طور طبیعی در حاشیه اجلاس فرصت ملاقات‌های دوجانبه وجود دارد، هم با وانگ یی وزیر امور خارجه چین ملاقات دوجانبه خواهیم داشت که طبعاً در شرط حاضر اهمیت خاص خودش را دارد و همین‌طور سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه و همین‌طور با بقیه اعضای شانگهای ملاقات‌های دوجانبه‌ای را هم درخصوص روابط دوجانبه و هم درخصوص تحوالات منطقه‌ای داشته و در این موارد بحث خواهیم کرد.
وی درباره تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا به خاک ایران هم گفت: حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به جمهوری اسلامی ایران و به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی‌ایران تقریبا توسط همه سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله جنبش عدم تعهد، سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه عرب، شورای همکاری خلیج‌فارس و بریکس و شانگهای محکوم شده و بیش از ۱۲۰ کشور دنیا این حملات را محکوم کرده و با جمهوری اسلامی ایران ابراز همبستگی و حمایت کردند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: سازمان همکاری شانگهای در زمان خودش بیانیه‌ای را صادر کرد که قابل تقدیر است، در نشست هم در مباحثی که ما خواهیم داشت بخصوص در بحث مباحث عمومی این موضوع مطرح خواهد شد و من در نطقی که خواهیم داشت به طور مفصل به این موضوع
خواهم پرداخت.
دعوت وزیر خارجه قرقیزستان از عراقچی برای سفر به بیشکک
عراقچی روز سه‌شنبه ۲۴ تیرماه در حاشیه این نشست با جن بیک کولوبایف وزیر خارجه قرقیزستان دیدار کرد.
وزیر امور خارجه ایران در این دیدار از موضع بسیار قوی قرقیزستان در محکوم کردن تجاوزات رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران و ابراز همبستگی و همدردی این کشور با دولت و مردم ایران قدردانی کرد.
عراقچی با اشاره به روابط رو به رشد و خوب دو کشور تصریح کرد: ما برای روابط دو کشور ایران و قرقیزستان ارزش زیادی قائل هستیم و امیدواریم با اجرائی شدن توافقات صورت گرفته در جریان دیدارهای مقام‌های دو کشور و به خصوص در چهاردهمین کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، همچنین استفاده از ظرفیت اتحادیه اقتصادی اورآسیا، شاهد توسعه و ارتقای بیش از پیش روابط فیمابین به‌ویژه در عرصه اقتصادی و تجاری بین بخش‌های دولتی و خصوصی دو کشور باشیم.
جن بیک کولوبایف وزیر خارجه قرقیزستان نیز مراتب تسلیت و همدردی دولت و مردم کشورش را به خاطر شهادت جمعی از شخصیت‌های نظامی و اساتید دانشگاه و مردم بی‌گناه ایران در جریان تجاوزات اخیر اسرائیل و آمریکا به ایران ابراز داشت.
وی همچنین ایران را دوست خوب قرقیزستان توصیف کرد و با ابراز رضایت از دیدارها و مذاکرات بین مقام‌های دو کشور و ابراز آمادگی برای پیگیری روند توسعه روابط دو کشور به ویژه در عرصه اقتصادی و تجاری، از همتای ایرانی خود برای سفر به بیشکک دعوت و عراقچی از این دعوت استقبال کرد.
وزیر خارجه قرقیزستان همچنین با اشاره به ریاست آتی کشورش بر سازمان همکاری شانگهای در سال آینده، ابراز امیدواری کرد این امر فرصتی برای تداوم سفر مقام‌های عالی‌رتبه و ارتقای روابط دو کشور باشد.